Lalibela en weer terug naar Addis

Hallo allemaal!
Hier gaat het verhaal weer door. Zaterdagmorgen moesten we alweer vroeg opstaan, onze dagen in Gondar zaten er alweer op. We zouden rond 9 uur vliegen naar Lalibela, dus bij het kantoor van Ethiopian Airlines in Gondar hadden ze ons verteld dat we in moesten checken tussen 7:00 en 7:40 uur. Stonden wij natuurlijk mooi op tijd op het vliegveld, kwam de boel daar echt net tot leven. Alle drie de incheckbalies waren leeg, hier en daar stond een medewerker tegen een muur aangeleund. Van dat laatste kijken wij trouwens al lang niet raar meer op, dat is hier echt wel een gewoonte. Vooral niet te hard werken hoor, straks word je nog moe. Toen wij om kwart over 7 toch maar eens gingen vragen wanneer we nou in konden checken, werd er gezegd dat ze geen idee hadden wanneer het vliegtuig zou komen, dat weet je namelijk nooit. Boven was wel een restaurant, dus we konden eerst nog wel even rustig wat eten. Na ons ontbijtje (dat kan hier ook niet snel natuurlijk) konden we wel inchecken, dat ging overigens prima. Onze backpacks waren gelukkig niet te zwaar. Daarna werden we weer ergens op een stoel neergezet, konden we wachten op de aankomst van ons vliegtuig. Ze waren ook helemaal niet streng op het vliegveld qua bagage enzo, we konden rustig twee stuks handbagage per persoon meenemen en zelfs onze twee anderhalve literflessen water mochten gewoon met ons mee het vliegtuig in. Wat een verschil met Schiphol! Ons kleine propellervliegtuigje was niet eens veel te laat, dus het ging nog best prima allemaal. Toen we het vliegtuigje in konden stappen, werden we al snel in het Nederlands begroet, erg grappig. Het was maar een vlucht van een half uur, maar we hadden wel prachtig uitzicht over de bergen. We waren nog wel benieuwd hoe de landingsbaan van Lalibela zou zijn, maar dat was geen probleem. Ook daar was een prima vliegveld. In de aankomsthal kwamen we ook de twee Nederlanders uit het vliegtuig weer tegen, toen ze ons zagen zeiden ze: “hebben jullie ook een waarbenjij.nu? Zijn jullie van de stuitbevalling?” Erg grappig, zij hadden ons spannende verhaal dus ook al gelezen! Hun namen zijn Adriënne en Raymond, twee Nederlandse studenten die voor hun studie sportmanagement bezig zijn met een wielrennersproject in Ethiopië. We konden nog wel bij hun in de taxi naar Lalibela, dat was nog wel drie kwartier rijden over een niet-verharde weg. Lalibela zag eruit als een schattig stadje, op de helling van een berg. Het loopt dus echt van boven naar beneden. Wij vroegen natuurlijk meteen waar de taxi’s, minibusjes en badjaj’s waren, maar helaas. Die zijn er helemaal niet in Lalibela. Alles moet je hier lopend doen! Wij gingen naar het Lalibela hotel, helemaal onderaan in het stadje. We hadden van de Nederlanders uit Gondar al wel gehoord dat zij het daar prima hadden gehad, een goede kamer voor weinig geld. Dat laatste was zeker waar, maar zo prima vonden wij de kamer echt niet. Vieze vloerbedekking waar wolken stof vanaf vlogen telkens wanneer je een stap verzette, een douchedeur die nog het meeste weg had van een roestige gevangenisdeur, keiharde bedden met nog hardere kussens erop en heel smerig beddengoed… Maar goed, die Nederlanders hadden het daar prima gehad, en het was ook alleen maar om te slapen, dus even slikken dan maar. Wat was het Ethio Star hotel in Bahir Dar dan luxe! Het was die dag zaterdag, wat betekende dat er een grote markt in Lalibela was. Daar wilden we wel even een kijkje nemen. Veel mensen, kinderen die om geld zeurden, ongelofelijk veel jongens die ons toefloten (echt nog veel meer dan we tot nu toe steeds gehad hadden, dat het gewoon super irritant was), ezels, stof en de geur van sterke kruiden en pepers. Het was wel weer heel anders dan de markten die we tot nu toe hadden gezien. We deden het verder die dag lekker rustig aan. We werden nog op straat gevraagd of we met een paar jongens mee wilden lopen, zij zouden ons iets heel moois laten zien: “the old village”. We hadden geen idee wat ze daar mee bedoelden, dus een beetje twijfelend liepen we een stukje met ze mee. Ze brachten ons bij een hut, waar een familie net koffieceremonie aan het vieren was. We werden uitgenodigd om mee te doen, en zodoende zaten we opeens weer in een hutje tussen de locals! We hadden niet verwacht dat we dat ook in Lalibela zouden doen, het was wel weer heel leuk. Wij kunnen inmiddels een paar kleine woordjes Amhaars, wat ze hier natuurlijk helemaal geweldig vinden. Na de ceremonie werden we meegenomen naar een café in een hut, daar moesten we Tej drinken. Tej is een wijn, die gemaakt wordt van honing. Lalibela staat er wel een beetje bekend om, de naam Lalibela betekent ook honingeter. We kregen de soft-versie van de wijn, dus vrijwel zonder alcohol. Maar wat een mierzoete troep! Wij vonden het niet heel erg lekker, braaf hebben we een paar slokjes genomen en de rest cadeau gegeven aan onze “gidsen”. Daarna vonden we het wel weer goed geweest in the “old village”, tijd om weer terug te gaan richting hotel. ’s Avonds hebben we nog heerlijk gegeten in het Lal hotel, waar ook live traditionele muziek gespeeld werd. Erg leuk, en natuurlijk werd ook weer van ons verwacht dat wij onze Ethiopische danskunsten daar vertoonden. Wat natuurlijk weer tot veel plezier van het hotelpersoneel leidde. We hebben die nacht wel doorgebracht in het Lalibela hotel, maar goed geslapen hebben we echt niet. Het was voor ons allebei dan ook wel duidelijk dat we hier zeker niet nog een nacht wilden doorbrengen. We zouden zondag al vroeg beginnen met onze tour door de stad om alle rotskerken te bekijken, daar staat Lalibela echt bekend om. Dus eerst hebben we snel ergens een ontbijt gegeten, en vervolgens hebben we als een malle onze backpacks ingepakt om te verkassen. We gingen naar het Heaven Guesthouse, ook een goedkope plek, maar hier was het een stuk schoner en beter. Helemaal blij konden we dus toch nog op tijd beginnen met onze tour.
De kerken waren echt waanzinnig. Ze noemen het ook wel het achtste wereldwonder, en wij snappen nu wel waarom. Het is heel bijzonder om te zien, echt heel mooi. In totaal hebben we wel 11 van deze kerken gezien. Ze zijn allemaal uitgehouwen uit rotsen, in plaats van beneden naar boven zijn ze dus van boven naar beneden gebouwd. Lalibela wordt daarom ook wel eens het Petra van Afrika genoemd. Misschien wel de beroemdste kerk die we hebben gezien is de Bet Gyorgis, ofwel de St. George. Zoek in Google Afbeeldingen maar eens op Lalibela en je krijgt een heleboel plaatjes van deze kerk in de vorm van een kruis te zen, heel mooi. Elke kerk heeft weer zijn eigen symboliek, elke pilaar, of elk raampje heeft zo wel een achterliggende betekenis. Ook is er in elke kerk een priester met een gouden of bronzen kruis waar kerkgangers mee gezegend kunnen worden. Het was wel heel bijzonder om te zien dat deze 12e en 13e eeuwse kerken nog gewoon in gebruik zijn.
Van een aantal van de kerken wordt beweerd dat koning Lalibela of zijn vrouw ze in hun eentje gebouwd hebben, van een kerk wordt zelfs gezegd dat die in 24 uur gebouwd was! Anderen zeggen weer dat de koning geholpen werd door 40.000 andere mensen, en weer anderen beweren dat de koning ’s nachts geholpen werd door engelen, die wel 2 of 3 keer zo hard konden bouwen als de koning overdag. Hoe dan ook, bijzonder waren de kerken zeker!
’ s Avonds aten we samen met Adrienne en Raymond een heerlijke injera in een restaurant in de vorm van een tukul (rond huisje met rieten dak, typerend voor het noorden van Ethiopie). Na het eten was er weer live traditionele muziek, dit keer mocht Joanne ook even op de masinko (traditioneel instrument) spelen. Althans, dat mocht ze proberen. Want dat vond ze toch wel een beetje lastiger dan een gewone viool... Er is een filmpje van gemaakt, dus wie interesse heeft in heerlijk valse Ethiopische muziek, roept u maar!
Maandag hadden we weer een vol programma, we gingen samen met Adrienne, Raymond en nog een Duitse meneer in een minibus (van te voren was gezegd dat het een forewheeldrive zou zijn, jaja...) naar nog een andere rotskerk. De Yimrehane Kristos was nog 80 jaar ouder dan de rotskerken die we op zondag bekeken hadden De kerk was bijzonder, omdat hij helemaal gebouwd was in een natuurlijke uitsparing van een rots. De kerk was zelf dus niet opgebouwd uit de rots. Daarnaast dreef de kerk als het ware nog op een soort moeras, waarop een vlot van olijftakken gemaakt was. Op het terrein van de kerk struikelden we bijna over de vele skeletten die daar lagen, best wel een beetje creepy! Dit waren de skeletten van duizenden pelgrims die de kerk bezocht hadden en daar gestorven waren. Ook in deze kerk was natuurlijk weer een priester met een groot kruis. Deze kerk was gelegen op 3600 meter, om ernaar toe te lopen was onze hoogste wandeling die we hier gedaan hadden!
Op de terugweg naar Lalibela zijn we nog bij een andere rotskerk gestopt, dit was een kerk uit het jaar 538. Geen wonder dat de kerk overeind gehouden moest worden door een houten steiger. In deze kerk werden bijen gehouden voor wilde honing, deze “heilige” honing kon gegeven worden aan zieken of mensen met maagproblemen. Wij hebben een hapje van deze honing mogen proeven, nu maar eens afwachten of het ook echt gaat helpen voor onze darmpjes. Die beginnen nu ook wel wat overstuur te raken!
Toen we terug waren in Lalibela hebben we nog even het basisschooltje naast ons hotel bezocht. We brachten ze wat kleren en stickers, die konden ze wel gebruiken daar. We kregen een rondleiding over de compound, het was echt wel een grote school! In elke klas zaten wel zo’n 56 kinderen, toen wij in een paar klassen mochten kijken gingen ze voor ons zingen en klappen, leuk!
Dinsdag zat het er alweer op voor ons, om een uur of 12 vlogen we weer terug naar Addis Abeba. Toevallig zaten Adrienne en Raymond ook weer bij ons in het vliegtuig, dat was wel heel gezellig. In Addis hadden we afgesproken met Happy, dus samen met hem hebben we nog wat gewinkeld en lekker gegeten ’s avonds. Daarna waren we toch wel heel moe, en wat sliepen onze bedden in het Ras hotel heerlijk!
Vandaag kijken we nog even wat rond in Addis, voor de allerlaatste keer alweer. We hebben vanmiddag nog weer even afgesproken met Adrienne en Raymond, en vanavond met Seife en Happy. Wij komen de dag wel weer goed door! We gaan vannacht vliegen om half 3, dat wordt dus een lekkere nacht voor ons... Dan komen we morgen ergens aan het begin van de middag weer aan op Schiphol. Jammer dat het er alweer op zit, maar ook wel leuk dat we jullie allemaal weer kunnen zien dan. Tot snel allemaal!

Liefs, Renate en Joanne